Śmierć bliskiej osoby to zdarzenie, które zazwyczaj następuje bardzo nagle. Dodatkowo niekiedy zdarza się, że zmarły przebywał do tej pory za granicą. Jeśli mimo to całą ceremonię pogrzebową chcemy zorganizować w jego Ojczyźnie, konieczne jest sprowadzenie ciała do Polski. Należy jednak pamiętać, że w kwestii tej obowiązują specjalne wymogi prawne. Jakie zasady warto wziąć pod uwagę? I jak w praktyce wygląda transport zwłok zza zagranicy? Na te i inne pytania odpowiadamy w naszym artykule.
Transport zwłok zza granicy a podstawa prawna
Podstawą prawną, w której możemy znaleźć wszelkie szczegółowe informacje dotyczące transportu zwłok zza granicy jest m.in.:
- Ustawa z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych,
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001 r. w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi,
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 grudnia 2001 r. w sprawie wykazu chorób zakaźnych, w przypadku których stwierdzenie zgonu wymaga szczególnego postępowania ze zwłokami osób zmarłych na te choroby,
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie wydawania pozwoleń i zaświadczeń na przewóz zwłok i szczątków ludzkich.
Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje, które można znaleźć w podanych aktach.
W przypadku sprowadzenia zwłok i szczątków zza granicy w celu pochowania ich na terenie Polski konieczne jest uzyskanie pozwolenia od starosty właściwego ze względu na miejsce, w którym zwłoki lub szczątki mają zostać pochowane. Niezbędne jest również uzyskanie zaświadczenia polskiego konsula, który stwierdza, czy zwłoki lub szczątki mogą być sprowadzone na teren Rzeczpospolitej Polskiej. O wspomniane dokumenty mają prawo ubiegać się uprawnione osoby, w tym m.in. małżonek, krewni zstępni, krewni wstępni, krewni boczni do czwartego stopnia pokrewieństwa, a także osoby, które się do tego dobrowolnie zobowiązują.
Należy pamiętać, że transport zwłok nie zawsze jest dozwolony. Problem pojawia się w przypadku chorób zakaźnych, takich jak cholera, dur wysypkowy i inne riketsjozy, dżuma, gorączka powrotna, nagminne porażenie dziecięce, nosacizna, trąd, wąglik, wścieklizna, żółta gorączka i inne wirusowe gorączki krwotoczne. W ich przypadku pozwolenie na sprowadzenie zwłok nie jest wydawane przed upływem dwóch lat.
Kolejnym ważnym elementem jest dobranie odpowiedniego środka transportu, którym będą przewożone zwłoki. Pojazd ten:
- musi być jasno oznaczony, tak by wskazywać jego przeznaczenie,
- miejsce kierowcy musi być odizolowane od miejsca umieszczenia zwłok albo szczątków,
- trumna musi być zabezpieczona przed przesuwaniem się,
- całość pojazdu musi być wykonana z materiałów łatwo zmywalnych, które są odporne na działanie środków dezynfekujących,
- konieczne jest także wydzielenie miejsca na przechowywanie wspomnianych środków dezynfekujących i myjąco-czyszczących.
Jak w praktyce przebiega transport zwłok zza granicy?
W praktyce transport zwłok zza granicy opiera się na skorzystaniu z profesjonalnych usług firmy zajmującej się sprowadzaniem ciała z różnych części świata. Niestety, taka pomoc wiąże się z dość wysokimi kosztami, wynikającymi z dużych odległości, z konieczności posiadania odpowiedniego pojazdu oraz z samej specyfiki zadania.
Oprócz wybrania firmy transportowej ważne jest także pamiętanie o krokach niezbędnych w przypadku każdego, także standardowego pogrzebu. Konieczne jest bowiem zgromadzenie dokumentów, wybranie miejsca pochówku, a także ustalenie szczegółów ceremonii (trumna, kwiaty, oprawa).